Instytucja
Uniwersytet Mikołaja Kopernika
ul. Gagarina 11, 87-100 Toruń
Stacja Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Koniczynce
Adres i kontakt
Adres:
Stacja Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego UMK w Koniczynce
Koniczynka
87-148 Łysomice
(woj. kujawsko-pomorskie)
Kontakt:
Katedra Meteorologii i Klimatologii
Wydział Nauk o Ziemi
Uniwersytet Mikołaja Kopernika
ul. Lwowska 1
87-100 Toruń
Tel. 56 6112619
e-mail: marek.kejna@umk.pl
Kierownik Stacji
dr hab. Marek Kejna
Lokalizacja Stacji
Stacja położona jest na wyspie Równinie Chełmżyńskiej, stanowiącej część Pojezierza Chełmińskiego. Stacja znajduje się ok. 9 km od Torunia we wsi Koniczynka. Dojazd PKP do stacji Papowo Toruńskie, a następnie ok. 1,5 km pieszo. PKS dojeżdża z Torunia do Koniczynki (kierunek Gostkowo). Autobus podmiejski nr 24 bis do Papowa Toruńskiego Współrzędne Stacji 53o04’05” i 18o41’00”.
Charakterystyka zlewni badawczej ZMŚP
Zlewnia Strugi Toruńskiej znajduje się w makroregionach: Pojezierze Chełmińsko-Dobrzyńskie (subregion Pojezierze Chełmińskie) oraz Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka (subregion Kotlina Toruńska). Struga Toruńska wypływa z jeziora Wieldządz i wpływa do Wisły w Toruniu, jej długość wynosi 51,3 km, a przeciętny przepływ wynosi ok. 0,5 m3/s. Powierzchni jej zlewni wynosi 371,0 km2, obejmuje ona płaską, miejscami falistą, wysoczyznę morenową z ostatniego, bałtyckiego zlodowacenia fazy poznańskiej. Obszar ten odznacza się dużym zróżnicowaniem budowy geologicznej, z przewagą gliny morenowej o zmiennej miąższości od 3 do 27 m. Struga Toruńska w dolnym odcinku płynie po wąskim sandrze zbudowanym z piasków i żwirów wodnolodowcowych o małej miąższości oraz utworów zastoiskowych i organicznych. W ujściowym odcinku rzeka płynie po terasach doliny Wisły, zbudowanych z piasków fluwialnych. Na terenie zlewni znajduje się 19 jezior o wielkości >1 ha i szereg mniejszych o łącznej powierzchni 11,87 km2 (jeziorność 3,5%) oraz mokradła i torfowiska, głównie w północnej zlewni ST. Średnia gęstość sieci rzecznej sięga 0,649 km/km2, a wskaźnik Belgranda 1,543 km2/km. Stosunki wodne są silnie przekształcone drenarką i poborem wody dla celów przemysłowych. Obszar moreny płaskiej jest zdrenowany w 80-90%. Gleby zlewni Strugi Toruńskiej należą do typu gleb bielicowych i brunatnych pochodzenia plejstoceńskiego. Na formowanie się gleb w obrębie doliny rzecznej wpływ wywarły procesy bagienne, aluwialne procesy mułowo-błotne i mułowo-torfowe. Obszar zlewni jest intensywnie użytkowany rolniczo, grunty orne stanowią 71,6% użytki zielone 8,5%. Lasy w postaci dwóch kompleksów zajmują 11,8 km2 (lesistość 3,4%).
Na potrzeby Zintegrowanego Monitoringu Środowiska wydzielono środkowy fragment zlewni Strugi Toruńskiej o powierzchni 35,5 km2 – jest to zlewnia reprezentatywna stanowiąca główny obszar badawczy.
Program ZMŚP
W badanej zlewni realizowany jest od 2003 roku program pomiarowy ZMŚP dotyczący funkcjonowania środowiska przyrodniczego, zarówno pod względem abiotycznym jak i przyrody ożywionej:
- meteorologia,
- zanieczyszczenie powietrza,
- chemizm opadów atmosferycznych,
- gleby,
- chemizm roztworów glebowych,
- wody podziemne,
- wody powierzchniowe – rzeki,
- metale ciężkie i siarka w porostach,
- epifity nadrzewne.
W Stacji ZMŚP w Koniczynce realizowane są ponadto programy specjalistyczne:
- monitoring fauny glebowej,
- monitoring awifauny.